CELE PROGRAMU

1. Głównym celem programu jest wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji.
2. Cele szczegółowe programu:
   1. likwidacja lub ograniczenie bariery transportowej (obszary: A i E),
   2. przygotowanie beneficjentów pomocy z zaburzeniami ruchu i percepcji wzrokowej do pełnienia różnych ról społecznych poprzez umożliwienie im włączenia się do tworzącego się społeczeństwa informacyjnego (obszary: B1-B4),
   3. likwidacja lub ograniczenie bariery w poruszaniu się, umożliwiające uczestnictwo beneficjentów pomocy w aktywności społecznej albo wzrost lub utrzymanie istniejącej aktywności (obszary: C i D),
   4. umożliwianie beneficjentom pomocy pełnienia różnych ról społecznych poprzez zastosowanie elementów wspierających ich zatrudnienie (obszar F).

Adresat programu

1. Adresatem programu jest osoba niepełnosprawna, która w przypadku:
   1. obszaru A – jest w wieku aktywności zawodowej lub jest dzieckiem i posiada:
      • znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności,
      • dysfunkcję narządu ruchu,
   2. obszaru B1 – jest w wieku aktywności zawodowej lub jest dzieckiem i posiada:
      • znaczny stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności,
      • dysfunkcję obu kończyn górnych lub narządu wzorku,
   3. obszaru B2 i B3 - jest w wieku aktywności zawodowej lub jest dzieckiem i posiada:
      • znaczny stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności,
      • dysfunkcję narządu wzroku,
   4. obszaru B4 - jest w wieku aktywności zawodowej lub jest dzieckiem i posiada znaczny stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności oraz która jest lub w danym roku będzie beneficjentem pomocy w ramach obszaru: B1, B2 lub B3,
   5. obszaru C:
      • posiada znaczny stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności,
      • nie może poruszać się samodzielnie za pomocą wózka inwalidzkiego o napędzie ręcznym, z zastrzeżeniem ust. 2,
   6. obszaru D – posiada znaczny stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności oraz jest użytkownikiem wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
   7. obszaru E – jest pełnoletnia, w wieku aktywności zawodowej i posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności wydany z powodu dysfunkcji narządu ruchu oraz brak jest przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami,
   8. obszaru F – jest w wieku aktywności zawodowej, posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, jest aktywna zawodowo i ma pod swoją opieką dziecko.

1. Kobiety powyżej 60 roku życia oraz mężczyźni powyżej 65 roku życia mogą uczestniczyć w obszarze C programu, o ile są zatrudnieni.
2. Rodzaj niepełnosprawności uprawniający do uczestnictwa w programie osoby niepełnosprawnej, której dotyczy wniosek, musi być potwierdzony:
   • w orzeczeniu o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności tej osoby albo w orzeczeniu równoważnym, oraz gdy PFRON określa dodatkowe wymagania w zakresie rodzaju niepełnosprawności:
   • w zaświadczeniu lekarskim, wydanym przez lekarza specjalistę o specjalizacji związanej z rodzajem niepełnosprawności adresata programu.
3. Adresat programu może ubiegać się o dofinansowanie w ramach obszarów: A–D stosownie do potrzeb wynikających z rodzaju i zakresu niepełnosprawności.
4. W programie nie mogą uczestniczyć wnioskodawcy:
   • którzy posiadają wymagalne zobowiązania wobec PFRON lub wobec realizatora programu,
   • ubiegający się o dofinansowanie w obszarze C, którzy w ciągu dwóch lat przed złożeniem wniosku uzyskali pomoc ze środków PFRON na cele przewidziane w ramach obszaru D,
   • ubiegający się o dofinansowanie w obszarach: A – E którzy w ciągu trzech lat przed złożeniem wniosku uzyskali odpowiednio na te cele pomoc ze środków PFRON,
   • ubiegający się o dofinansowanie w obszarze D, jeśli nie upłynęła gwarancja udzielona na użytkowany wózek inwalidzki o napędzie elektrycznym lub jego elementy, o dofinansowanie których wnioskodawca ubiega się w ramach wniosku.

Formy i zakres pomocy udzielanej w ramach programu

1. W ramach programu udzielane jest dofinansowanie kosztów:
   1. zakupu i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu (obszar A),
   2. zakupu specjalistycznego sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem (obszar B1),
   3. zakupu urządzeń lektorskich (obszar B2),
   4. zakupu urządzeń brajlowskich (obszar B3),
   5. szkolenia w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu komputerowego i oprogramowania oraz urządzeń lektorskich i brajlowskich (obszar B4),
   6. zakupu wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym (obszar C),
   7. zakupu dodatkowego wyposażenia, części zamiennych i akumulatorów do posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym i/lub jego niezbędnych napraw, remontów, przeglądów technicznych, konserwacji i renowacji (obszar D), z uwzględnieniem możliwości refundacji kosztów poniesionych w okresie do 6-ciu miesięcy przed złożeniem wniosku,
   8. uzyskania prawa jazdy (obszar E), w szczególności:
      1. kursu i egzaminów na prawo jazdy kategorii B,
         oraz w przypadku kursu poza miejscowością zamieszkania wnioskodawcy:
      2. kosztów związanych z:
         • zakwaterowaniem i wyżywieniem w okresie trwania kursu,
         • dojazdem, obejmujących koszty przyjazdu na kurs i powrotu z kursu,
2. opłaty za pobyt dziecka osoby niepełnosprawnej w żłobku lub przedszkolu (obszar F), z uwzględnieniem możliwości refundacji kosztów poniesionych od dnia złożenia wniosku.

Maksymalna kwota dofinansowania ze środków PFRON w ramach poszczególnych obszarów programu wynosi:

Udział własny wnioskodawcy jest wymagany w ramach obszarów:

Środki stanowiące udział własny wnioskodawcy nie mogą pochodzić ze środków PFRON.

Zakres pojęć dotyczących przedmiotu dofinansowania i kryteriów uczestnictwa osób niepełnosprawnych w programie - ilekroć w niniejszym dokumencie lub w programie mowa jest o:

1. aktywności zawodowej – należy przez to rozumieć:
   • zatrudnienie, lub
   • rejestrację w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, lub
   • rejestrację w urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy i nie pozostająca w zatrudnieniu,
   przy czym w przypadkach, o których mowa w lit. b i c, rejestracja w urzędzie pracy, która nastąpiła w ciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku, nie będzie uznawana za spełnienie warunku uczestnictwa w programie, z wyjątkiem przypadku:
   • gdy w tym okresie nastąpiło ustanie stosunku pracy a od daty ustania stosunku pracy do dnia zarejestrowania w urzędzie pracy nie upłynęło więcej niż dwa miesiące,
   • gdy wnioskodawca jest absolwentem – jeśli od daty ukończenia szkoły do dnia zarejestrowania w urzędzie pracy nie upłynęło więcej niż dwa miesiące,
   • gdy wnioskodawca w ciągu roku poprzedzającego złożenie wniosku przebywał na długotrwałym leczeniu (trwającym dłużej niż 3 miesiące), a od daty zakończenia leczenia do dnia zarejestrowania w urzędzie pracy nie upłynęło więcej niż dwa miesiące,
   • gdy wnioskodawca aktualnie uczestniczy w kursie lub szkoleniu służącym podniesieniu kwalifikacji zawodowych, a uczestnictwo w tym kursie lub szkoleniu wiązało się z koniecznością wcześniejszego wykreślenia z rejestru urzędu pracy;
2. braku możliwości poruszania się samodzielnie za pomocą wózka inwalidzkiego o napędzie ręcznym – należy przez to rozumieć sytuację, kiedy stan zdrowia oraz dysfunkcji narządu ruchu osoby niepełnosprawnej wyklucza samodzielne poruszanie się i przemieszczanie przy pomocy ręcznego wózka inwalidzkiego; brak takiej możliwości powinien wynikać z dysfunkcji charakteryzującej się znacznie obniżoną sprawnością ruchową w zakresie co najmniej jednej kończyny dolnej i górnej; stan ten może wynikać ze schorzeń o różnej etiologii (m.in. amputacje, porażenia mózgowe, choroby neuromięśniowe) i musi być potwierdzony zaświadczeniem lekarskim; oceniając zasadność dofinansowania zakupu wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym należy brać pod uwagę, czy:
   • korzystanie z wózka o napędzie elektrycznym jest wskazane z punktu widzenia procesu rehabilitacji (czy nie spowoduje wstrzymania lub pogorszenia tego procesu),
   • korzystanie z wózka o napędzie elektrycznym wpłynie niekorzystnie na sprawność kończyn,
   • istnieją przeciwwskazania do korzystania z wózka o napędzie elektrycznym (np. utraty przytomności, epilepsja),
   • zakres i rodzaj ograniczeń stanowi poważne utrudnienie w samodzielnym funkcjonowaniu osoby niepełnosprawnej;
3. dysfunkcji narządu ruchu – należy przez to rozumieć:
   • w przypadku obszaru A – dysfunkcję stanowiącą podstawę orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (a w przypadku osób niepełnosprawnych do 16 roku życia – orzeczenia o niepełnosprawności) – dysfunkcja narządu ruchu musi być przyczyną wydania orzeczenia,
   • w przypadku obszaru B1 – potwierdzony zaświadczeniem lekarskim, wrodzony brak lub amputacja obu kończyn górnych – co najmniej w obrębie przedramienia a także dysfunkcja charakteryzująca się znacznie obniżoną sprawnością ruchową w zakresie obu kończyn górnych, wynikająca ze schorzeń o różnej etiologii (m.in. porażenia mózgowe, choroby neuromięśniowe); oceniając zakres i rodzaj ograniczeń bierze się pod uwagę, czy obniżenie sprawności ruchowej wyklucza korzystanie ze standardowego sprzętu komputerowego;
4. dysfunkcji narządu wzroku (w przypadku obszarów: B1 – B3) - należy przez to rozumieć dysfunkcję wzroku stanowiącą powód wydania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności; w przypadku:
   • osób niepełnosprawnych do 16 roku życia,
   • gdy dysfunkcja narządu wzroku nie jest przyczyną wydania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności,
   wnioskodawca zobowiązany jest przedłożyć zaświadczenie lekarskie wystawione przez lekarza okulistę potwierdzające, że osoba niepełnosprawna, której dotyczy wniosek, utraciła wzrok albo ma ostrość wzroku (w korekcji) w oku lepszym równą lub poniżej 0,06 i/lub ma zwężenie pola widzenia poniżej 30 stopni; oceniając zakres i rodzaj ograniczeń bierze się pod uwagę, czy obniżenie sprawności wzrokowej wyklucza korzystanie z podstawowego (standardowego) sprzętu komputerowego i oprogramowania;
5. gospodarstwie domowym wnioskodawcy – należy przez to rozumieć, w zależności od stanu faktycznego:
   • a) wspólne gospodarstwo – gdy wnioskodawca ma wspólny budżet domowy z innymi osobami, wchodzącymi w skład jego rodziny,
   lub
   • b) samodzielne gospodarstwo – gdy wnioskodawca mieszka i utrzymuje się samodzielnie i może udokumentować, że z własnych dochodów ponosi wszelkie opłaty z tego tytułu;
6. obszarze wiejskim - należy przez to rozumieć obszar wiejski w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego
   (Dz. U. Nr 157, poz. 1031, z późn. zm.);
7. oprzyrządowaniu samochodu – należy przez to rozumieć dostosowane do indywidualnych potrzeb związanych z rodzajem niepełnosprawności adresata programu urządzenia (montowane fabrycznie lub dodatkowo) lub również wyposażenie samochodu, które umożliwia użytkowanie samochodu przez osobę niepełnosprawną z dysfunkcją ruchu lub przewożenie samochodem osoby niepełnosprawnej oraz niezbędnego sprzętu rehabilitacyjnego np. podnośnik lub najazd dla wózka inwalidzkiego, dodatkowe pasy i uchwyty ułatwiające wsiadanie i wysiadanie, specjalne siedzenia, niestandardowe akcesoria i urządzenia wspomagające kierowanie samochodem przez osobę niepełnosprawną ruchowo, w tym automatyczna skrzynia biegów, sprzęgło automatyczne, ręczny sterownik sprzęgła, ręczny gaz – hamulec, elektroniczna obręcz przyspieszenia oraz urządzenia pomocnicze: przedłużenie pedałów, przeniesienie przełączników, dźwigni i pedałów, system wspomagania parkowania, sterowanie elektroniczne, elektrohydrauliczne mechanizmy do obniżania i podnoszenia nadwozia itp.;
8. orzeczeniu równoważnym – należy przez to rozumieć regulacje, o których mowa w art. 5 i 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.);
9. osobie głuchoniewidomej – należy przez to rozumieć osobę niepełnosprawną, która na skutek równoczesnego uszkodzenia słuchu i wzroku napotyka bardzo duże trudności w wymianie informacji oraz w komunikowaniu się, stan ten musi być potwierdzony w odpowiednim dokumencie lub zaświadczeniu lekarskim;
10. podstawowym oprogramowaniu – należy przez to rozumieć standardowe oprogramowanie, w tym również aktualizacyjne, dedykowane m.in. dla podstawowego sprzętu komputerowego, nieposiadające znamion szczególnego przystosowania do potrzeb osób z dysfunkcją narządu wzroku lub osób z brakiem lub znacznym niedowładem obu kończyn górnych, np. edytory tekstów, arkusze kalkulacyjne, słowniki, przeglądarki internetowe, encyklopedie, programy edukacyjne;
11. podstawowym sprzęcie komputerowym – należy przez to rozumieć standardowy sprzęt komputerowy nie będący specjalnie zaprojektowany i produkowany na potrzeby osób z dysfunkcją narządu wzroku lub osób z brakiem lub znacznym niedowładem obu kończyn górnych, tj. jednostkę centralną komputera (w której skład wchodzą m.in.: procesor, płyta główna, pamięć operacyjna, twardy dysk, zasilacz, obudowa) np. komputer stacjonarny, komputer o budowie kompaktowej typu all-in-one (wszystko w jednym), komputer przenośny typu lap-top, notebook, netbook, palmtop, PDA, a także standardowe urządzenia i podzespoły elektroniczne, czyli urządzenia i podzespoły znajdujące się w powszechnym użytku do zastosowań zarówno amatorskich jak i profesjonalnych, współpracujące z ww. jednostkami centralnymi komputera i stanowiące ich uzupełnienie;
12. posiadaczu samochodu (w rozumieniu programu) – należy przez to rozumieć jego właściciela lub współwłaściciela;
13. specjalistycznym oprogramowaniu komputerowym – należy przez to rozumieć każde oprogramowanie, w tym aktualizacyjne, które nie jest oprogramowaniem podstawowym, posiadające szczególne znamiona przystosowania do potrzeb osób z brakiem lub znacznym niedowładem obu kończyn górnych albo z dysfunkcją narządu wzroku oraz schorzeń współistniejących;
14. specjalistycznym sprzęcie komputerowym – należy przez to rozumieć, stosownie do potrzeb wynikających z rodzaju i zakresu niepełnosprawności osoby niepełnosprawnej:
    • każdy sprzęt komputerowy lub jego element, który nie jest podstawowym sprzętem komputerowym (np. klawiatura brajlowska, klawiatura z większymi klawiszami, dostosowanymi nakładkami i ramkami, mysz pneumatyczna, myszka sterowana głową, urządzenia umożliwiające poruszanie kursorem poprzez ruchy wykonywane głową lub za pomocą mrugania, monitor komputerowy o przekątnej ekranu przekraczającej 24”),
    • elektroniczne urządzenia współpracujące z podstawowym sprzętem komputerowym (np. lupy elektroniczne, powiększalniki komputerowe, sprzętowe syntezatory mowy, udźwiękowione słowniki, dyktafony, notatniki cyfrowe),
    które to sprzęty i urządzenia posiadają szczególne, funkcjonalne znamiona przystosowania do potrzeb osób:
    • z dysfunkcją wzroku - z wyłączeniem sprzętów i urządzeń pełniących samodzielnie funkcję urządzeń lektorskich lub brajlowskich, lub
    • z brakiem albo znacznym niedowładem obu kończyn górnych, oraz schorzeń współistniejących;
15. urządzeniach brajlowskich – należy przez to rozumieć samodzielnie funkcjonujące, elektroniczne urządzenia nie posiadające znamion podstawowego sprzętu komputerowego i podstawowego oprogramowania, które to urządzenia posiadają szczególne znamiona przystosowania dla osób z dysfunkcją wzroku, umożliwiające co najmniej:
    • przetwarzanie grafiki i/lub tekstu na pismo Braille’a i/lub na formę wypukłych rysunków, np. linijki brajlowskie, monitory brajlowskie, tablety wypukłe, notatniki brajlowskie,
    • wykonywanie wydruków w piśmie Braille’a i/lub w formie rysunków wypukłych m.in. na nośnikach papierowych, foliach, papierze pęczniejącym np. drukarki brajlowskie, termograficzne;
16. urządzeniach lektorskich – należy przez to rozumieć samodzielnie funkcjonujące, elektroniczne urządzenia nie posiadające znamion podstawowego sprzętu komputerowego i podstawowego oprogramowania, które to urządzenia posiadają szczególne znamiona przystosowania dla osób z dysfunkcją wzroku poprzez umożliwienie rejestrowania i/lub przetwarzania grafiki i/lub tekstu na mowę syntetyczną i/lub na dane cyfrowe;
17. zatrudnieniu – należy przez to rozumieć:
    • stosunek pracy na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony lub określony, jednakże nie krótszy niż 3 miesiące,
    • stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę, jeżeli na podstawie przepisów szczególnych pracownik został powołany na czas określony; okres ten nie może być krótszy niż 3 miesiące,
    • działalność rolniczą w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.),
    • działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.),
    • zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej na okres nie krótszy niż 6 miesięcy,
    • staż zawodowy w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.).